Αδελφότητες των Θωμάδων & Δανιηλαίων.

Τοπόσημο της Μικράς Αγίας Άννης είναι και η Καλύβη του Αποστόλου Θωμά, της αδελφότητας των Θωμάδων, που διακονούν επάξια την τέχνη της αργυροχρυσοχοΐας, ενώ η φήμη της καλλιφωνίας τους στην ψαλτική τέχνη απλώνεται πολύ πέρα από το Άγιον Όρος.

Στην περιοχή σώζεται το σπήλαιο όπου ασκήθηκε ο γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής και Σπηλαιώτης (1898-1959), μεγάλη μορφή του νεώτερου αγιορείτικου μοναχισμού, του οποίου την επικείμενη επίσημη αγιοκατάταξη ανακοίνωσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Άγιον Όρος.

Απέναντι από την Μικρά Αγία Άννα αντικρίζουμε το βορειότερο τμήμα των Κατουνακίων, μιας συστοιχίας κελλιών με αραιή διάταξη, που βρίσκονται σκαρφαλωμένα στις γύρω απότομες πλαγιές. Εκεί δεσπόζει το ησυχαστήριο των Δανιηλαίων, αδελφότητας που διακονεί την τέχνη της αγιογραφίας και την ψαλτική, συνεχίζοντας την παράδοση της αδελφότητας που ξεκινάει με την ίδρυση του ησυχαστηρίου το 1881 από τον γέροντα Δανιήλ Κατουνακιώτη και τον διάδοχό του «αγγελόφωνο» μελοποιό ιερομόναχο Δανιήλ.

The Thomades and Danilaioi brotherhoods.

Another landmark at Little St. Anne’s Skete is the Kalyve of the Apostle Thomas, home of the Thomades brotherhood, who are worthy practitioners of the art of gold and silver working, while their reputation as fine cantors extends well beyond the confines of Mount Athos.

In the same area survives the cave in which the elder Joseph the Hesychast and Cavedweller lived (1898-1959). Joseph was one of the most outstanding figures in the recent history of Athonite monasticism and his imminent consecration as a saint was announced by the Ecumenical Patriarch Bartholomew during his recent visit to Mount Athos.

Opposite Little St. Anne’s Skete stands the northernmost part of Katounakia, a sparse collection of kellia scattered over the steep surrounding slopes. Amongst the kellia stands out the hermitage of the Danilaioi, a brotherhood that serves the arts of icon-painting and ecclesiastical chant, continuing a tradition that began with the foundation of the hermitage in 1881 by the elder Daniel Katounakiotis and his successor, the hieromonk Daniel, a melodist ‘of angelic voice’.

Διακονήματα στο Άγιον Όρος.

Διακονήματα είναι οι υπηρεσίες που προσφέρουν οι μοναχοί, συμβάλλοντας στην εύρυθμη λειτουργία της μονής. Τα διακονήματα παρέχονται σύμφωνα με τον εσωτερικό κανονισμό κάθε μονής (όπως ορίζεται από το άρθρο 91 του Καταστατικού Χάρτη του Αγίου Όρους) και έχουν διάρκεια ενός έτους. Η ανάληψη του διακονήματος γίνεται με συγκεκριμένη διαδικασία, κατά τις δύο πρώτες συνάξεις της μονής, εντός του πρώτου δεκαημέρου του νέου έτους, κατόπιν εκλογής των νέων διακονητών. Ο κάθε εκλεγμένος διακονητής παρουσιάζεται στην σύναξη και αφού βάλει μετάνοια στην εφέστια εικόνα της μονής, παραλαμβάνει τα κλειδιά του διακονήματος (που μπορεί να είναι περισσότερα του ενός) από τον ηγούμενο, ή τον γέροντα της αδελφότητας αν πρόκειται για άλλης κατηγορίας μοναστικό ίδρυμα (σκήτη, κελλί).

Διακονήματα που αφορούν σε διοικητικά καθήκοντα (αντιπρόσωπος, επίτροπος, οικονόμος, βιβλιοθηκάριος, αρχειοφύλακας, σκευοφύλακας, κ.ά.) ανατίθενται στους παλαιότερους και εμπειρότερους μοναχούς. Τα χειρωνακτικά διακονήματα αναλαμβάνουν οι νεότεροι μοναχοί και οι δόκιμοι (βορδονάρης: ημιονηγός-οδηγός, βαγενάρης: αποθηκάριος κρασιού, δοχειάρης: αποθηκάριος τροφίμων, μάγκιπας: αρτοποιός, πορτάρης, κ.ά.).

‘Diakonimata’ on Mount Athos.

Diakonimata (singular: diakonima) are services provided by the monks that contribute to the smooth running of their monastery. These services are provided in accordance with the internal regulations of each monastery (as is set out in Article 91 of Athos’s Constitutional Charter) and each is of one year’s duration. There is a specific procedure for the assumption of these duties, which takes place during the first two monastic assemblies in the first fortnight of the new year, after new candidates have been elected for the diakonimata. Each newly elected candidate presents himself at the assembly and, once he has prostrated himself before the monastery’s guardian icon, receives the keys of his diakonima (or diakonimata, for he might be allocated more than one) from the abbot, or from the elder of the brotherhood in the case of other kinds of monastic foundation, such as sketes and kellia.

The diakonimata concerning administrative duties (e.g. monastic representative, epitropos [supervisor], oikonomos [steward], librarian, archivist and sacristan) are entrusted to older and more experienced monks. The manual forms of diakonima are assumed by younger monks and novices (e.g. vordonaris, guide/muleteer; vagenaris, keeper of the wine cellar; docheiaris, storekeeper; mangipas, baker; portaris, doorkeeper, etc.).

Κουρά μοναχού.

Με την τέλεση του Μυστηρίου της Μοναχικής Κουράς, που κατ’ ουσίαν αποτελεί επανάληψη του Μυστηρίου του Βαπτίσματος, ο δόκιμος μοναχός, ώριμος σε ηλικία, σε γνώση και σε ευσέβεια, αναδεικνύεται σε μεγαλόσχημο μοναχό, έχοντας επιλέξει με απόλυτη ελευθερία της θέλησής του να διάγει εφεξής μία ζωή παρθενίας, ζωή αγγελική αφιερωμένη στον Θεό. Η κουρά του Μεγάλου και Αγγελικού Σχήματος αποτελεί για τον μοναχό την απαρχή της τελείωσής του.

Η ανάδειξη του δόκιμου σε μεγαλόσχημο γίνεται κατόπιν εισήγησης του ηγουμένου στην γεροντία. Είναι η γεροντία, δηλαδή το σύνολο των γερόντων που απαρτίζουν την σύναξη, η οποία θα λάβει την απόφαση και θα την καταγράψει στο βιβλίο των Πρακτικών. Αναγνωριστικά εξαρτήματα της ενδυμασίας του μεγαλόσχημου μοναχού είναι το εσώρασο ή αντερί, το Μεγάλο Σχήμα, ο ανάλαβος ή πολυσταύρι, η δερμάτινη ζώνη, τα σανδάλια, το παλλίον ή εξώρασο, το καλυμμαύκι, το κουκούλι και ο μανδύας.

Tonsuring procedures.

Through the performance of the sacrament of tonsure, which is essentially a repetition of the sacrament of baptism, a novice who is considered to be mature enough in terms of age, knowledge and piety, is elevated to the rank of a monk of the Great Schema (megaloschimos), having elected of his own free will to live a life of chastity, an angelic life dedicated to God. The tonsuring of a novice as a monk of the Great and Angelic Schema marks the beginning of his path to perfection.

The elevation of a novice to the rank of a monk of the Great Schema follows upon a recommendation by the abbot to the council of elders. It is the council of elders – that is to say, an assembly of all the elders of the community – that takes the decision and records it in the register of proceedings. The garments and accessories that characterise a monk of the Great Schema include the anterí (an inner cassock), the Great Schema (also known as análavos or polystávri), a leather belt, sandals, the pallíon (outer cassock), the kalymauki (stovepipe hat), cowl and cloak.

Μερκούριος μοναχός αγιογράφος.

Στα Κατουνάκια, στο όριο με το έξω Καρούλι, σε ένα αυτοσχέδιο ταπεινό ασκηταριό έζησε μέχρι την κοίμησή του, στις 7 Ιανουαρίου 2016, ο ερημίτης μοναχός Μερκούριος Κατουνακιώτης, ζωγράφος που μνημονεύεται ως ένας από τους καλύτερους της γενιάς του στην έρημο της Λαύρας.

Ο γέροντας Μερκούριος ζωγράφιζε φορητές εικόνες συνδυάζοντας την βυζαντινή τεχνοτροπία με το λεγόμενο «τσουκάνικο», ρωσική τεχνική στιλβωτού σφυρήλατου χρυσώματος. Επιπλέον, είχε μια ιδιαίτερη δεξιότητα στην ετοιμασία των περίτεχνων μορφών της Παναγίας και του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη στα κόλλυβα που έφτιαχνε μαζί με τους βοηθούς του κατά την διάρκεια των μεγάλων πανηγύρεων της Μεγίστης Λαύρας.

The monk and icon-painter Merkourios.

At Katounakia, on the border with Exo Karouli, in a humble makeshift hermitage, lived the hermit Merkourios Katounakiotis until his passing on 7 January 2016. Merkourios is remembered as one of the best icon-painters of his generation in the Lavra desert.

The elder Merkourios used to paint portable icons by combining the traditional Byzantine style with the so-called Russian ‘tsoukániko’ technique, which involves the use of burnished hammered gold leaf. Also, he was particularly skilful in preparing intricate representations of the Blessed Virgin Mary and St. Athanasius the Athonite with boiled wheat, which he made with his assistants during the great feasts of the Great Lavra Monastery.

ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΚΗΣ

Άγιον Όρος. Βίος της ερήμου

Με την στερέωση του Χριστιανισμού, πιστοί της νέας θρησκείας επεδίωξαν μία ζωή αφιερωμένη ολοκληρωτικά στην λατρεία του ενανθρωπήσαντος Θεού, απέχοντας από τα εγκόσμια, αλλά εντός κατοικημένων περιοχών. Γύρω στα τέλη του 3ου αιώνα, τέτοιοι ασκητές αρχίζουν να αποσύρονται στις ερήμους, προσηλωμένοι σε μιαν αυστηρή ασκητική βιωτή νηστείας, αγρυπνίας και προσευχής, για την αγάπη του Χριστού. Έτσι η άνυδρη έρημος μεταμορφώνεται σε χλοερό λειμώνα ανώνυμων και επώνυμων αναχωρητών που πυργώνονται σε πρότυπα πνευματικής άσκησης και αρετής.

Αργότερα, κατά τον 6ο και 7ο αιώνα, πιεζόμενοι από Πέρσες και Άραβες εισβολείς, τέτοιοι ασκητές αναζητούν ασφαλέστερους τόπους στον Όλυμπο της Βιθυνίας και στον Άθω της Χαλκιδικής, όπου προσφεύγουν μεταφέροντας την παράδοση των Πατέρων της ερήμου.

Σήμερα στα μοναστήρια του Αγίου Όρους Άθω, παράλληλα με την εδραίωση του μοναχικού κοινοβιατισμού, αναγνωρίζουμε και το πρότυπο του αναχωρητισμού της ερήμου που θάλλει στις πιο δυσπρόσιτες περιοχές του τόπου.

Ιδιόρρυθμες σκήτες με τις καλύβες τους και αυτοσχέδια μονήρη ασκηταριά σαν να φυτρώνουν και να ανθίζουν ως εξωστρεφείς προεκτάσεις σπηλαίων πάνω στους απότομους γκρεμούς του ορεινού όγκου του Άθωνα.

Η Μικρά Αγία Άννα, τόπος άσκησης μεγάλων μορφών του αγιορείτικου αναχωρητισμού, είναι το αντικείμενο του οδοιπορικού του Νίκου Κουκή που πραγματοποίησε το 1994, με αφορμή την πανήγυρη της καλύβης του Τιμίου Προδρόμου. Με το άμωμο βλέμμα του διψασμένου για την έρημο οδοιπόρου, ο φωτογράφος, διάκονος επίσης της μουσικής τέχνης, συλλαμβάνει με τον φωτογραφικό φακό του φευγαλέα στιγμιότυπα από τον λατρευτικό και τον καθημερινό βίο των μοναχών, από την προετοιμασία του αγιορείτικου πανηγυριού, από την πορεία των προσκυνητών προς τον προορισμό τους. Πρόσωπα εκφραστικά και ήχοι από αγγελικές ψαλμωδίες μας συνοδεύουν σ’ αυτή την μοναδική κυψέλη ειρήνης και πνευματικού κάλλους.

NIKOS KOUKIS

“Mount Athos: Life in the Desert”

As Christianity became established, followers of the new religion sought a life completely devoted to the worship of the incarnate God by renouncing the world while continuing to live in it. At about the end of the 3rd century, ascetics of this kind began to withdraw into the desert, dedicating themselves to a strict, ascetic life of prayer, fasting, and vigilance for the love of Christ. Thus the arid deserts were transformed into lush pastures where countless hermits, both known and unknown to history, became models of ascetic practice and spiritual virtue.

Later, during the 6th and 7th centuries, pressed by Persian and Arab invaders, such ascetics sought safer abodes on Mt. Olympus in Bithynia and Mt. Athos in Halkidiki, where they took refuge, taking with them the tradition of the Desert Fathers.

Today, in the monasteries of the Holy Mountain of Athos, alongside the well-established cenobitic system of monasticism, it is possible to recognise this model of desert eremitism flourishing in the most inaccessible parts of the peninsula.

Idiorrhythmic sketes with their kalyves and secluded, makeshift hermitages sprout up and blossom like outward extensions of caves on the steep slopes of Athos’ massive bulk.

Little St. Anne’s Skete, a place where some of Athos’s greatest hermits have devoted themselves to the ascetic life, is the focus of the journey that Nikos Koukis carried out in 1994 on the occasion of the feast-day of the Kalyve of Timios Prodromos. With the unerring gaze of a traveller hungry for the desert experience, the photographer, who is also a servant of the musical art, captured on film fleeting moments from the daily life and worship of the monks, the preparations for Athonite festivals and the journeying of pilgrims to their destinations. Expressive faces and the sounds of angelic chanting accompany us in this unique haven of peace and spiritual beauty.

Νίκος Κουκής

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1956. Σπούδασε φλάουτο στο Κρατικό Ωδείο της πόλης. Εργάζεται ως μουσικός στην Κρατική Ορχήστρα και παράλληλα διδάσκει στο Ωδείο Άνω Πόλης. Με την καλλιτεχνική φωτογραφία ασχολείται από το 1978.

Έχει πραγματοποιήσει πλήθος φωτογραφικών εργασιών οι οποίες παρουσιάστηκαν στις ακόλουθες ατομικές εκθέσεις: «Ατμόσφαιρες» (1989, κατάστημα Dark Blue), «Μπεχτσινάρ» (1990, Μικρή Πινακοθήκη «Διαγώνιος»), «Βυρσοδεψεία» (1992, Αίθουσα Τέχνης του Δήμου Θεσσαλονίκης & 2001, Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης – έκδοση λευκώματος), «Επαγγέλματα του δόμου» (1995, Φωτοχώρος Κούνιο), «Γαία πυρί μειχθήτω» (2001, Αίθουσα Τέχνης «Άτριον»), «Κεραμεία Αλλατίνη» (2005, Αίθουσα Τέχνης του Δήμου Θεσσαλονίκης), «Αντι - σώματα» (2007, Stereosis), «Επαγγελματική και Οικογενειακή Συμφιλίωση» (2008, Μύλος Θεσσαλονίκης), «Χρωμο – σώματα» (2014, Χώρος 18), «Το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης» (2017, Βίλα Πετρίδη).

Επίσης, συμμετείχε και σε πολλές ομαδικές εκθέσεις: «Δέκα σύγχρονοι φωτογράφοι της Θεσσαλονίκης» (1991, Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης), «Identitées Mediterranéenes» (1991, Aix – en – Provence), Φωτογραφικό Συμπόσιο (1993, Σάνη Χαλκιδικής), «Γιγαντοφωτογραφίες» (1993, Παρά θιν’ αλός), «Ζην» (1993, Ινστιτούτο Γκαίτε), Οι φωτογράφοι της ΛΕ.Φ.ΚΙ.Θ. (1997, Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης), Εικόνα και είδωλο (1997, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης), «Άνθρωποι, τοπία, (Εγ)καταστάσεις», κριτικό αφιέρωμα στο περιοδικό ΠΑΡΩΡΟΝ του Απόστολου Μαρούλη, τεύχος 9ο, μήνας Οκτώβριος, Αθήνα, Κοιτάζοντας φωτογραφίες (2003, ΛΕ.Φ.ΚΙ.Θ.), «Αποθήκες του χρόνου» (2003, Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης), «Μυστήρια και θαύματα» (2005, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης), «Τέχνη και Δίκαιο» (2014, Ινστιτούτο Γκαίτε).

Συμμετείχε επίσης στην έκδοση – αφιέρωμα για την ελληνική φωτογραφία του ιταλικού περιοδικού τέχνης και λόγου PRIVATE με τίτλο «Η εξέλιξη της σύγχρονης ελληνικής φωτογραφίας» (2003), στο διακρατικό πρόγραμμα «Βιομηχανική Κληρονομιά μεταξύ γης και θάλασσας: ευρωπαϊκό δίκτυο οικομουσείων» (2005), καθώς επίσης και στο Φεστιβάλ “Milano incontra la Grecia” (2007, Piccolo Teatro Studio).

Έχει εκδώσει τα λευκώματα: «Μπεχτσινάρ» (1990), «Επαγγέλματα του δρόμου» (1995), «Βυρσοδεψεία» (Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, 2001) και Αλλατίνη (2005).

Φωτογραφίες του επίσης υπάρχουν στα λευκώματα «Θεσσαλονίκη, μια πόλη ανθρώπων: φωτογραφίες του 20ου αιώνα» (University Studio Press, 2017) και «Σταυρούπολη: Ένας περίπατος στην πόλη» (University Studio Press, 2018).

Είκοσι πέντε φωτογραφίες του από τη φωτογραφική εργασία «Επαγγέλματα του δρόμου» και σαράντα φωτογραφίες από τη φωτογραφική εργασία «Βυρσοδεψεία» έχουν δωριστεί στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης.

Επίσης, φωτογραφίες του Ν. Κουκή υπάρχουν στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και σε ιδιωτικές συλλογές.

Nikos Koukis

Nikos Koukis was born in Thessaloniki in 1956. He studied the flute at the city’s State Conservatory. He works as a musician with the State Orchestra of Thessaloniki and also teaches at the Old Town Conservatory (Odeio Ano Polis). He has been involved in art photography since 1978.

He has undertaken numerous photographic projects, which have been presented in the following one-man shows: ‘Atmospheres’ (1989, at the ‘Dark Blue’ store), ‘Bechtsinar’ (1990, ‘Diagonios’ Little Gallery), ‘Tanneries’ (1992, Municipality of Thessaloniki Art Gallery and 2001, Thessaloniki History Centre, for which an album was published), ‘Street Professions’ (1995, Kounio Photospace), ‘Let Earth Mix with Fire’ (2001, ‘Atrion’ Art Gallery), ‘Allatini Brickworks’ (2005, Municipality of Thessaloniki Art Gallery), ‘Anti-bodies’ (2007, Stereosis), ‘Professional and Family Reconciliation’ (2008, Mylos, Thessaloniki), ‘Colour – bodies’ (2014, Choros 18), ‘The Port of Thessaloniki’ (2017, Villa Petridi).

He has also participated in numerous group exhibitions, such as: ‘Ten Contemporary Photographers of Thessaloniki’ (1991, Thessaloniki Port Organisation), ‘Identitées Mediterranéenes’ (1991, Aix–en–Provence), ‘Photographic Symposium’ (1993, Sani, Halkidiki), ‘Giant Photographs’ (1993, Para Thin Alos), ‘Living’ (1993, Goethe Institut), ‘The Photographers of the Thessaloniki Photography and Cinema Club’ (1997, Thessaloniki Museum of Photography), ‘Image and Idol’ (1997, Macedonian Museum of Contemporary Art), ‘People, landscapes, installations/situations’ (critical review by Apostolos Maroulis in the jοurnal PARORON, Athens, no. 9, October), ‘Looking at Photographs’ (2003, Thessaloniki Photography and Cinema Club), ‘Storerooms of Time’ (2003, Thessaloniki Museum of Photography), ‘Mysteries and Wonders’ (2005, Macedonian Museum of Contemporary Art), ‘Art and Law’ (2014, Goethe Institut).

Koukis also participated in the publication of the special feature on Greek photography entitled ‘The Evolution of Modern Greek Photography’ in the Italian art and literary journal PRIVATE (2003). In addition, he participated in the interstate programme ‘Industrial Heritage between Land and Sea: European Network of Ecomuseums (2005) and in the ‘Milano incontra la Grecia’ Festival (2007, Piccolo Teatro Studio).

He has published the photo albums ‘Bechtsinar’ (1990), ‘Street Professions’ (1995), ‘Tanneries’ (Thessaloniki History Centre, 2001) and ‘Allatini’ (2005).

A number of his photographs have also been published in the albums ‘Thessaloniki, a City of People: Photographs of the 20th Century’ (University Studio Press, 2017) and ‘Stavroupoli: A Stroll in the Town’ (University Studio Press, 2018).

Twenty-five of his photographs from the ‘Street Professions’ project and forty photographs from the ‘Tanneries’ project have been donated to the Thessaloniki History Centre.

Also, photographs by Nikos Koukis are to be found at the Thessaloniki Photography Museum, the Macedonian Museum of Contemporary Art and in private collections.

Ο υμνογράφος Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.

Μεγάλη μορφή της υμνογραφίας ο Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης (1905-1991), το έργο του οποίου, από πολύ νωρίς εντάχθηκε στις εκκλησιαστικές ακολουθίες. Ο ίδιος εν ζωή τιμήθηκε με κορυφαίες διακρίσεις από την Εκκλησία και την Ελληνική Πολιτεία, ενώ σήμερα θεωρείται ως ο κορυφαίος υμνογράφος της μεταβυζαντινής εποχής.

Βορειοηπειρώτης από το Δέλβινο, μεγαλωμένος στον Πειραιά και στην Αθήνα ο Γεράσιμος, σε νεαρή ηλικία αποσύρεται στο Άγιον Όρος, δόκιμος μοναχός στην καλύβη του Τιμίου Προδρόμου της Μικράς Αγίας Άννης, με καταχώρηση στο μοναχολόγιο της Μεγίστης Λαύρας τον Δεκαπενταύγουστο του 1923. Κατά την αγρυπνία του Αγίου Γερασίμου του επόμενου έτους κείρεται μοναχός παίρνοντας το όνομα του αγίου.

Χαμηλότερα από τις καλύβες του Τιμίου Προδρόμου και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, των οποίων οι συνοδείες ενώθηκαν το 1966, στο σπήλαιο όπου ασκήτευσαν οι όσιοι Διονύσιος ο Ρήτωρ και Μητροφάνης (16ος αι.), ο Γεράσιμος κτίζει το ναΐδριο (1956) όπου γίνεται η πανήγυρις του Ιουλίου (9/22) στη μνήμη των δύο μεγάλων ανδρείων της αγιορείτικης ερήμου.

The hymnographer Gerasimos Mikragiannanitis.

Gerasimos Mikragiannanitis (1905-1991) was a great figure in the field of hymnography and from an early date his work was incorporated in the services of the Greek Orthodox Church. During his lifetime he received great honours from the Church and the Greek State, while today he is considered to be the greatest hymnographer of the post-Byzantine era.

A native of Delvino in northern Epirus, Gerasimos grew up in Piraeus and Athens. At a young age, he withdrew to Mount Athos, where he became a novice at the Kalyve of Timios Prodromos at Little St. Anne’s Skete, and his name was entered in the monastic register of the Great Lavra Monastery on the Feast of the Dormition in 1923. During the vigil on the feast-day of St. Gerasimos the following year, he was tonsured as a monk and took the saint’s name.

Below the kalyves of Timios Prodromos and the Dormition of the Virgin Mary, whose brotherhoods amalgamated in 1966, in the cave where St. Dionysios the Rhetorician and Metrophanes once lived (16th century), Gerasimos built a chapel (1956), where every July (9th/22nd) a festival is held in honour of these two great figures of the Athonite desert.

Οι πανηγύρεις στο Άγιον Όρος.

Όλες οι μονές και οι σκήτες, αλλά και όλα τα αγιορείτικα οικήματα που διαθέτουν ναό, οργανώνουν εορταστική σύναξη κατά την ημέρα της μνήμης του τιμώμενου αγίου. Η πανήγυρις αρχίζει από την προηγούμενη ημέρα με τον μικρό εσπερινό και συνεχίζεται με την αγρυπνία, την ολονύκτια εκκλησιαστική ακολουθία, και με την θεία Λειτουργία. Ακολουθεί η τράπεζα, στην οποία συμμετέχουν όλοι οι προσκυνητές.

Για συμμετοχή στην πανήγυρη προσκαλούνται με επιστολές τα μέλη της Ιεράς Κοινότητος, εκκλησιαστικές, πολιτικές και αστυνομικές αρχές. Ευπρόσδεκτοι είναι όλοι οι προσκυνητές, φίλοι παλαιοί και νέοι της αδελφότητος, οι οποίοι καταφθάνουν με κάθε μέσον, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον συνήθη αριθμό των επισκεπτών. Οι αυξημένες ανάγκες για την σωστή διοργάνωση μιας πανηγύρεως καλύπτονται από τις παγκοινιές, έκτακτες πολύωρες εργασίες που αφορούν στον στολισμό του ναού, στην καθαριότητα, στην προετοιμασία της τράπεζας, κ.ά. Τις παγκοινιές εκτελούν όλοι μαζί οι αδελφοί με την συμμετοχή πολλών προσκυνητών, μελών άλλων αδελφοτήτων και λαϊκών.

Patronal festivals on Mount Athos.

All of the monasteries and sketes on Mount Athos, as well as all the other foundations that possess a church, organise a communal celebration on the feast-day of their patron saint. The festival begins on the previous day with Little Vespers and continues with a vigil, an all-night service in church and the Divine Liturgy. This is followed by the trapeza, a meal in the refectory which is attended by all the pilgrims.

Invitations to participate in the festival (panigyri) are sent to the members of the Holy Community and ecclesiastical, political and police authorities. All pilgrims are welcome, including old and new friends of the brotherhood, who make their way to the festival by various means and often greatly exceed the usual number of visitors. The proper organisation of a festival requires extra work, which takes the form of panginiés, time-consuming tasks relating, amongst other things, to the decoration of the church, the cleaning of the monastery and the preparation of the trapeza. The panginiés are performed by all the members of the brotherhood, with the aid of numerous pilgrims, members of other brotherhoods and laymen.

Το ταξίδι – Η άφιξη.

Αφήνοντας πίσω το λιμάνι της Ουρανούπολης και παραπλέοντας την δυτική ακτή του Αγίου Όρους, ξετυλίγεται μπρος στα μάτια σου το ημιορεινό δασωμένο ανάγλυφο της χερσονήσου, με την κορυφογραμμή να ανηφορίζει αδιάκοπα, όσο αρμενίζουμε προς τα νότια. Μερωμένα κάστρα σε φιλόξενες αγκαλιές της ακτής, τα πρώτα παραθαλάσσια μοναστήρια, το Δοχειάρι, η Ξενοφώντος. Ολόκληρη πολιτεία ο Άγιος Παντελεήμονας με τα πολυώροφα μέγαρα και τις λιμενικές εγκαταστάσεις για τα ατμόπλοια που έφταναν από την Οδησσό.

Νοτιότερα από το λιμάνι της Δάφνης, καθώς οι ακτές γίνονται όλο και πιο απότομες, τα πέτρινα λουλούδια των βράχων, η αετοφωλιά της Σιμωνόπετρας, η Γρηγορίου, η Διονυσίου. Τελευταίο το μοναστήρι του Αγίου Παύλου, κουρνιασμένο στον κόρφο του Άθωνα. Και μετά η έρημος, ο προορισμός σου. Σαν καρφιτσωμένες στους γκρεμούς, οι καλύβες της Μικράς Αγίας Άννης. Αφήνεις το καράβι, αλλά, με το μουλάρι ή με τα πόδια, έχεις δρόμο ακόμη για το παραδοσιακό κέρασμα που σε τονώνει: καφές, ρακί, λουκούμι.

The journey – getting there.

Once you have left the port of Ouranoupolis behind you and start sailing along the western coast of Athos, the wooded hilly contours of the peninsula unfold before you, with the peaks growing constantly higher as you travel south. Domesticated castles in hospitable folds of the coast, the first waterside monasteries – Docheiariou, Xenophontos – then the veritable township of St. Panteleimon with its massive multi-storeyed edifices and its harbour installations that once welcomed steamships from Odessa.

Later, to the south of the port of Daphne, as the coast becomes steeper and steeper, those rock-borne stone wonders come into view – the eyrie of Simonopetra, Gregoriou, Dionysiou… Last of all, the Monastery of St. Paul, nestling in the bosom of Athos itself. And then the desert, your destination – the kalyves of Little St. Anne’s soaring above you, as if pinned to the cliffs. You leave the boat but, even so, either on muleback or on foot, you still have a long way to go before that refreshing traditional treat of coffee, raki and “loukoumi” (traditional delight).